Menntun okkar mannauðs

Vinnustöð hins "gáfaða" auðmanns.

 

Þær bólur sem oflæti og agaleysi græðginnar blésu út hafa sprungið framan í þjóðina hver af annarri. Fyrst sprakk bankabólan, í kjölfarið brjáluð byggingabóla ásamt hégómlegri bílabólu og nú er “menntabóla” við það að springa. Þjóð sem telur rúmlega 300 þús. manns í 103.000 km² landi rekur 7 háskóla vítt og breytt um eyjuna. Hér er aldrei litið til gæða heldur magns í öllu sem gert er.

Orðtæki segir að mennt sé máttur. Þeim mætti hefur verið misbeitt með hrikalegum afleiðingum. Það gleymist að með mikilli menntun fólks kemur ekki endilega “vel” menntað fólk, menntakerfi getur allt eins framleitt “illa” menntað fólk. Því eru það gæði menntunar sem nota á við flokkun fólks eftir menntunarstigi. Í hinum lítið menntaða getur búið mikil viska sem er til gæfu ef heiðarleiki og mannkærleikur fylgir. Heimska getur á sama hátt búið í huga þess mikið menntaða. “Efnahagsundrið” á Íslandi var t.d. leitt að mestu af mikið menntuðum heimskingjum með litla sem enga visku. Það voru ekki þeir vísu sem leiddu þjóðina til hruns heldur hinir heimsku. Með þessu er ekki gert lítið úr menntun heldur minnt á að menntaður heimskingi er hættulegri en ómenntaður. Þeim síðarnefnda má frekar fyrirgefa. Vitur menntamaður er hverri þjóð gulls í gildi, sem vegna visku sinnar léti sér aldrei detta í hug að éta gull þótt ríkur væri, líkt og mikið menntuðum heimskingjum fannst sæma.

 

Nú er tíðrætt um þann mannauð sem leiða á Ísland til þeirrar endurreisnar sem þjóðin þráir. Því má spyrja spurninga um menntun þess mannauðs. Má treysta fræðurunum og þeim mannauð sem frá þeim kemur? Má treysta fræðara sem telur eigin arð fræðslunni fremri? Má treysta mannauð sem í krafti menntunar spáir velsæld auðs fram að vesöld hruns? Má treysta mannauð sem í krafti menntunar leiðir meðborgara sína í ólögleg lánafen? Má treysta mannauð sem í krafti menntunar setur lög en lítur ekki til með eftirbreytni? Má treysta mannauð sem þrátt fyrir kraft menntunar getur sjaldnast gert áætlun um verklegar framkvæmdir sem stenst. Má treysta mannauð sem í krafti menntunar býðst til að leiða og vísa veg til sáluhjálpar, en snýr sér undan ef samverkamaður svívirðir sál samferðamans. Er menntakefið kannski búið að þrengja fróðleiksmiðlunina inn á svo mjótt einstigi sjálfhverfu og hroka að þau sem það einstigi feta telji sig ekki þurfa að líta upp á vegferð sinni til að skynja og taka tillit til samferðamanna sinna og þess umhverfis sem þau fara um. Alla vega var það sjálfhverfa, fals, hroki og þröngsýni þess mannauðs sem á sviði stjórnmála, embætta, atvinnulífs, verkalýðsbaráttu og fjölmiðla, sem leiddi þjóðina fram í þá stöðu sem hún nú er. Til eru undantekningar sem eru beðnar að afsaka orðbragðið.

 

Klisjur fljúga um fjölmiðla sem fyrr, falskenningum er haldið óbreyttum á lofti og líkönin sem eiga að leiðbeina til farsællar niðurstöðu hafa enn ekki verið endursmíðuð. Ekkert hefur í raun lærst. Hið mjóa einstigi “Hólmsteins-heilkennisins”, þ.e. “að græða á daginn en grilla á kvöldin”, situr enn í hjörtum hinna sanntrúuðu. Og nú leiðir örvænting hins getulausa inn á annað einstigi þar sem þeir sem það vilja feta sjá aðeins eitt hjálpræði við hinn enda stígsins, bláann fána með gylltum stjörnuhring. Við fetum nú einstigi hins  bugaða sem misst hefur allt traust og lætur kúga sig til  afsals auðlinda. Mannauðsins sem laug svo hrikalega að sjálfum sér og þjóð sinni að hætt er við að hún verði fórnarlamb örvæntingar sem rústar samfélagsmynd hennar innanfrá. Mannauðsins sem trúði að framleiðsla á væntingum í stað verðmætasköpunar væri vegurinn til velsældar. Mannauðsins sem í hroka sínum sagðist vita öðrum betur og þorði svo ekki að horfast í augu við sannleikann og takast á við hann af reisn, þegar vísir menn vöruðu við. Mannauðsins sem telur bestu leiðsögnina inn í framtíðina vera að setja ESB gulrót á stöng fyrir framan augun á asnanum svo hann gleymi hve þungt eykið er sem hann dregur.

Kreppan bítur í skólakerfinu

Sýniþörf?

Þessi herramaður er e.t.v. haldinn hóflegri sýniþörf.

Ég hef löngu furðað mig á að ekki hafi lögreglan gert fleiri athugasemdir við háttarlag í þáttunum. Ég minnist ekki að hafa séð nokkurn af þáttum þessa Sveppa án þess að hann leysi niðurum sig. Skemmtigildi þess getur virkað e.t.v. einu sinni, en spurning er hvenær þetta er orðið að sýniþörf?

Því læt ég þessa sögu fylgja.

Fyrir um 60 árum fór óhugnanleg hryllingssaga eins og eldur í sinu um Reykjavík, “beri maðurinn”. Þessi maður huldi andlit sitt og læddist á dimmum kvöldum um garða að húsabaki, helst í Hlíðunum, og leitaði uppi glugga á jarðhæð eða í kjöllurum þar sem konur voru sjáanlegar innandyra. Fletti hann sig klæðum eftir að hann hafði vakið athygli þeirra á sér. Sagt var að konur hrylltu sig óskaplega þegar “beri maðurinn” barst í tal, án þess að getið væri hvort hrollurinn væri af skelfingu, spenningi eða sælu. Flestar höfðu konur landsins þá lifað við ógnir stríðsátaka og hernáms og því forhertar við sögur sem slíkar. Sögurnar um “bera manninn” blossuðu upp veturinn 1947 og 48, en lognuðust útaf þegar sumarnætur urðu bjartar. Þegar aftur dimmdi fór “beri maðurinn” að færa sig aftur upp á skaftið haustið 1949, með því að “flassa” frammi fyrir konum á stoppistöðvum Strætó, inni í Laugarnesi. Þá eins og nú þurfti þessi hegðun “bera mannsins” að fá fræðilegt heiti í dagblöðum þess tíma og var hann af fræðimönnum sagður vera “exhibitionisti”.

Eins og gefur að skilja voru allar sögur sem sagðar voru um “bera manninn”, sannar sem lognar, ofboðslega spennandi fyrir okkur pollana sem þá voru að alast upp í Reykjavík. Töldum við okkur sjálfskipaða til að fletta ofan af kauða og lögðumst út til njósna á kvöldin í húsagörðum og nærri stoppistöðvum Strætó og lá hver einasti maður milli sextán og níræðs, sem ekki var pabbi einhvers okkar, undir sterkum grun um að vera “beri maðurinn”. En ekki var nóg að gruna, það varð að standa “bera manninn” að verki (en okkur fannst það heiti miklu flottara en “exhibitionisti). Reyndum við því að fela okkur í runnum eða bakvið drasl í nánd við glugga þar sem sjá mátti konur eða stúlkur innifyrir því þar myndi berun þess seka helst eiga sér stað. Það eina sem hafðist upp úr þessu kvöldnjósnum var kvef eftir kalsöm kvöld undir runnum í bakgörðum eða hrufl, mar og rifin föt eftir æðislegan flótta undan húsbændum sem heyrðu þruskið í okkur pottormunum, við glugga heimasætnanna, og töldu að þar væri “bera mannðurinn” sjálfur á ferð. Því miður endaði þessi spennutími æskunnar með því að löggan náði “bera manninum” við iðju sína á stoppistöð Kleppsvagnsins, við kúa- og hænsnabúið Kirkjuból, sem var öndvert við Laugarnesveg 38, þar sem ég átti þá heima. Aldrei kom fram hvort þessi exhibitionisti væri með reista súlu í sýningum sínum eða ekki. Tíu árum síðar beraði svo breskur togarasjómaður bossann framan í varðskipsmenn í þorskastríði og þótti það svo mikil hneisa að fretað var lausu skoti á togarann úr fallbyssu varðskipsins til þess að gaurinn hysjaði upp um sig.

Því rifja ég þessar sögur upp núna?

Jú, 1947 til 49 var exhibitionismi talinn særa blygðunarsemi fólks og þótti í raun argasti dónaskapur. Því var “beri maðurinn” hundeltur fyrir 60 árum af löggum og spennuþyrstum pottormum þar til hann náðist. Ennþá er það svo að nektarsýniþörf er talin til “óeðlis” og því á m.a. að banna kvenkyns exhibitionistunum hans Geira á Goldfinger að dansa við reista súlu,  þótt þær geri það á upplýstu sviði innandyra án þess að troða nekt sínni uppá þá sem ekki vilja. Sögurnar um “bera manninn” ganga þó sérstaklega í endurnýjaða lífdaga eftir að “Strákar” fóru að nýta sér ítrekað exhibitionisma sinn til að skemmta landsmönnum með því að senda nekt sína inn í stofur þeirra með ónefndri sjónvarpsstöð. Hefur því hagur þeirra sem vilja sýna sig bera vænkast verulega, frá því að beri maðurinn þurfti að paufast í sínum pervertisma um garða í myrkri og trekk, með því að geta nú fengið þörf sinni fullnægt í upphituðu studio.

 

 

Ekið á móti umferð

Gætum við þetta nú?

Brandur GY 111 strýkur og er eltur uppi.

Myndin er af TF SIF, sem var DC4 flugvél Landhelgisgæslunnar á 7. áratugnum.

 Samvinna á milli tækja Landhelgisgæslunnar var og er algeng. Flugvélar geta ekki „tekið“ landhelgisbrjóta, bara staðið þá að broti. Hlýði brotaþolinn ekki tilmælum frá flugvél verður varðskip að fara og taka hann. Flugvél, að undanskyldum þyrlum, bjargar engum úr hafsnauð, en hafa margfalt víðara leitarsvið en skip og geta því fyrr fundið skip, bát og menn í hafsnauð. Þyrlu eða skip þarf svo til að bjarga. Sagan af Brand GY 111 er gott dæmi um fjölþætta samvinnu á þessu sviði, samvinnu tveggja flugvéla, tveggja varðskipa þ.m.t. Óðins og fiskiskipa á hafinu.

TF SIF, Skymasterflugvál Landhelgisgæslunnar var á eftirlitsflugi suðvestur af landinu 24. apríl 1967 og kom þá að hópi togara við fiskveiðilögsöguna suðvestur af Eldey. Var kl. um 1530 og gæsluflugið búið að standa í tæpa 5 klst. Því var farið að ganga á eldsneytið, enda ekki farið í loftið með fulla tanka. Tveir togaranna mældust innan markanna, Dorinda FD 22 og Brandur GY 111, og var Brandur innar en Dorinda, eða 3.5 sml. innan fiskveiðimarkanna. Var Brandi nú gefið stöðvunarmerki og skipað að halda til Reykjavíkur til að standa fyrir máli sínu, sem hann sinnti engu. Var því kallað í næsta varðskip sem var Þór, til að koma á vettvang og handtaka skipstjórann og færa til hafnar. Var strax ljóst að hann yrði ekki kominn á staðinn fyrr en kl. 2200 og að eldsneyti TF SIF yrði ekki nóg til að bíða svo lengi. Var því kölluð til önnur flugvél, sem var leigð og fór skipherra frá Landhelgisgæslunni með sem fulltrúi Landhelgisgæslunnar. TF SIF hringsólaði því yfir togaranum þar til TF AID leysti af við eftirförina kl. 1749. Kom Þór síðan að Brandi kl. 2200 og tóku varskipsmenn yfir stjórn togarans og sigldu honum til Reykjavíkur. Kom Þór með togarann til Reykjavíkur kl. 0600 að morgni 25. apríl. Þegar hér var komið sögu höfðu tvær flugvélar og eitt varðskip komið að málinu og ekki annað að sjá en að það væri komið í eðlilegan farveg sem sakamál fyrir dómstólum.

En aðfararnótt 29. apríl varð heldur betur breyting. Skipstjóri Brands lokkaði lögreglumennina tvo sem voru á verði um borð í togaranum, inn í skipstjóraíbúðina og læsti þá inni. Voru síðan landfestar leystar og stungið af úr höfninni með lögreglumennina. Þá var kl. 0100 og sigldi Brandur óáreittur út úr höfninni, framhjá varðskýli Landhelgisgæslunnar á Ingólfsgarði og hraðbát frá Landhelgisgæslunni sem var við æfingar um nóttina í hafnarkjaftinum. Töldu Gæslumenn að réttarhöldum væri lokið og togaranum frjálst að fara gegn tryggingu sem var alvanalegt.

Það var ekki fyrr en 5 tímum seinna, eða kl. 0600 um morguninn sem flóttinn var uppgötvaður þegar lögreglumenn komu niður á hafnarbakkann til að leysa félaga sína af. Og þá fór allt á annan endan. Landhelgisgæslan var látin vita og kallaði stjórnstöð hennar strax í Óðinn sem var þá staddur 13 sjóm. vestur af Stafnesi. Þegar Óðinn fékk skilaboðin fóru skipherra og stýrimenn strax að velta því fyrir sér hvert hann myndi líklegast hafa stefnt. Var nú kallað í skip og báta í Faxaflóa og þeir beðnir að upplýsa hvort orðið hafi vart við skipaferðir upp úr miðnætti frá Reykjavík. Barst svar frá tveim bátum. Annar þeirra, sem var á sunnanverðum flóanum sagðist ekki hafa orðið var við neinar skipaferðir, en hinn var með upplýsingar sem þóttu geta leitt Óðinn á slóðina. Sögðu bátsverjar frá því að þeir hafi verið staddir skammt vestur af Akranesi upp úr kl. 0200 um nóttina þegar þeir sáu á radar að skip kom, sem var ljóslaust og stefndi framhjá þeim í norðvestlæga stefnu. Ályktuðu Óðinsmenn, að fengnum þessum upplýsingum, að skipstjóri Brands hafi talið of áhættusamt að fara venjulega siglingaleið fyrir Garðskaga og Reykjanes, þótt farin yrði djúpleið og því ákveðið að stefna vestur í haf til að byrja með og síðan mjög djúpt af landinu suður í haf, eða norður fyrir með ísröndinni, þar til hægt væri að setja stefnuna á Bretland. Alla vega vildi hann auðsýnilega komast sem allra fyrst út úr 12 sjóm. lögsögunni.

Brandur var með 5 klst. forskot miðað við þessar upplýsingar, sem þýddi 50 til 60 sjóm. radius frá þeim stað sem hann sást síðast. Reyndu Óðinsmenn nú að reikna út vænlega stefnu út frá þessum mjög svo ótraustu upplýsingum og var svo sett á fulla ferð í norðvestlægar stefnur.

TF SIF fór í loftið kl. 0715, til leitar að Brandi líka og var henni beint djúpt suður á Selvogsbanka og látin svo leita vestur og svo norður með, djúpt undan landi. Tafðist flugvélin nokkuð við að fara að hverjum togara fyrir sig út af Eldey, til að athuga hvort Brandur leyndist meðal þeirra, en án árangurs.

Kl. um 1100 sást endurvarp á radar Óðins af óþekktu skipi sem viðist vera um 30 sjóm. suðvestur af Malarrifiog var þá tafarlaust reiknuð út „interception“ stefna á endurvarpið og henni síðan fylgt. Kallaði loftskeytamaður Óðins í TF SIF og lét vita af endurvarpinu og flaug flugvélin nú í átt að því og kom hún yfir Brand kl 1128. Var þá búið að mála yfir einkennisstafi og nafn togarans til að dulbúast, en áhöfn flugvélarinnar gat staðfest við Óðinn að hér væri Brandur kominn. Var hann þá staddur um 40 sjóm. suðvestur af Snæfellsnesi (Malarrifi). Kl. 1148 var Brandur orðinn sýnilegur frá Óðni. Var þá byrjað að gefa honum stöðvunarmerki með ljósmorsi og stöðvaði Brandur litlu síðar enda leikurinn tapaður. Kom Óðinn síðan að togaranum kl. 1210 og setti þrjá menn um borð, mótspyrnulaust. Var skipstjóri Brands og yfirvélstjóri teknir um borð í Óðinn og fengu ekki að fara um borð í Brand aftur.Var Brandi GY 111 því næst siglt til Reykjavíkur undir stjórn II. stýrimans Óðins og tveggja háseta og komu Brandur og Óðinn til Reykjavíkur kl. 2100 um kvöldið eftir æsilegan eltingarleik. Skipstjóri Brands kom úr þessari tilraun til flótta með fleiri kærur en hann var að flýja, við bættust kærur um mannrán og brot á alþjóða siglingalögum, með því að hylja nafn og númer skips.

Geta má þess í lokin að 2. apríl kviknaði svo í lifrargeymslu Brands, þar sem hann lá við Faxagarð, og varð mikill eldur af sem slökkviliði Reykjavíkur tókst að slökkva eftir þó nokkra baráttu.

Óvíst að Landhelgisgæslan geti leigt þriðju þyrluna

Engin börn í fjöldamótmælum

Tek heilshugar undir að öryggi barna er stefnt í stórhættu með því að hafa þau innanum hóp mótmælenda. Það þarf svo lítinn hóp ólátaseggja til að hleypa öllu í múgæsingu eða skelfingu þar sem börn troðast auðveldlega undir.

Ekki við hæfi barna